Δείτε επιλεγμένα υλικά τεκμήρια από το ΨΗΦΙΑΚΟ ΑΡΧΕΙΟ Ι. ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ: καποδιστριακά κτήρια, έργα τέχνης, προσωπικά αντικείμενα του Καποδίστρια και της οικογένειάς του∙ νομίσματα που εκδίδει ο Καποδίστριας, αλλά και νομίσματα μεταγενέστερων εποχών που αποτυπώνουν τη μορφή του∙ κειμήλια της εποχής του αλλά και μεταγενέστερες αναμνηστικές πλάκες.
Για μια πληρέστερη έρευνα στο υλικό αυτό, ανατρέξτε στην «Αναζήτηση».
Σωτηρία Ιωάννη Καποδίστρια
Διαστάσεις: 43,5Χ36 εκ. Σύμφωνα με την προφορική παράδοση, στα χρόνια της παραμονής του Ιωάννη Καποδίστρια στην Κέρκυρα, το 1792 (Αρχείον Ιωάννου Καποδίστρια, Α΄, Κέρκυρα, 1976, σ. κστ΄), ένας μοναχός, του οποίου δεν διασώθηκε το όνομα, ενώ προσεύχονταν, είδε σε όραμα ένα αφηνιασμένο άλογο να έχει ρίξει τον αναβάτη του και να τον σέρνει. Διέκοψε την προσευχή, βγήκε έξω από τη μονή και βρέθηκε πράγματι μπροστά στη σκηνή που είχε οραματισθεί. Έτρεξε και έσωσε τον άνθρωπο, ο οποίος ήταν ο Ιωάννης Καποδίστριας.
Στη συγκεκριμένη εικόνα, όπως γράφει ο Π. Βοκοτόπουλος, "...ένας καλόγερος κρατεί το άλογο μπροστά στο ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΟΝ ΤΗΣ ΠΛΑΤΥΤΕΡΑΣ. Το πόδι του πεσμένου Καποδίστρια είναι μπλεγμένο στο καπίστρι. Επάνω δύο ιταλίζοντες άγγελοι κρατούν ταινία πάνω από τη Θεοτόκο που επιφαίνεται σε σύννεφο, με τα χέρια υψωμένα και τον Χριστό μπροστά στο στήθος. Την πλαισιώνουν ο άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος πτερωτός, ντυμένος προβιά και ιμάτιο, και ο άγιος Θεόδωρος ο Τήρων, που κρατεί ασπίδα και κλάδο φοίνικα. Ο Πρόδρομος εικονίζεται ως επώνυμος άγιος του διασωθέντος, ο άγιος Θεόδωρος πιθανότατα επειδή εορτάζει στις 2 Μαΐου, ημέρα κατά την οποία θα συνέβη το ατύχημα. Κάτω η επιγραφή ΔΕΗCΗC ΤΟΥ ΔΟΥΛΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΚΑΒΟΥΔΙCΤΡΙΑ 182. Καβουδίστρας είναι λαϊκότερη μορφή του επωνύμου Καποδίστριας. Απίθανο είναι να παρήγγειλε αυτήν την μετρίας τέχνης εικόνα ο ίδιος ο Καποδίστριας, που αν μη τι άλλο θα φρόντιζε να γραφεί η λογία μορφή του επωνύμου του. Την εικόνα θα παρήγγειλε ή θα φιλοτέχνησε κάποιο άτομο που είχε σχέση με την Μονή Πλατυτέρας, όπου και φυλάσσεται…».
Στην Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, ΙΑ΄, Αθήναι, 1975,σ. 396, δημοσιεύεται εικονίδιο με παρεμφερές θέμα, που κατά το επεξηγηματικό κείμενο εικονίζει το ίδιο γεγονός, που τοποθετείται όμως στις 3 Μαΐου 1804. Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι η άτεχνη αυτή παράσταση αναφέρεται στον Ιωάννη Καποδίστρια. Επάνω επιφαίνονται οι άγιοι Τιμόθεος και Μαύρα, που εορτάζονται στις 3 Μαΐου.
Η Ιερά Μονή Πλατυτέρας ιδρύθηκε το 1743, ενώ στα 1746 ιδρύθηκε Μετόχι της Μονής αφιερωμένο στην Υ.Θ. Ευαγγελίστρια, στο χωριό Ευρωπούλοι της Κέρκυρας, όπου βρίσκεται και η αγροικία της οικογένειας στην Κουκουρίτσα. Αν και πυρπολύθηκε από τους Δημοκρατικούς Γάλλους,στα 1798, σύντομα ανακαινίστηκε. Λόγω και της γειτνίασης της Κουκουρίτσας με το μετόχι της μονής αλλά και λόγω των πνευματικών σχέσεων που είχε αναπτύξει ο Καποδίστριας με τον Ηγούμενο Συμεών Μασσέλο,και τον αδελφό του Χρύσανθο, μετέπειτα Μητροπολίτη Κερκύρας (1833-1848), ο Κυβερνήτης ποικιλοτρόπως ευεργέτησε τη Μονή, στην οποία μάλιστα, σώζονται δωρεές και ενθύμια. Εκεί υπάρχουν οι τάφοι του Αντωνίου-Μαρία Καποδίστρια, του Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια και του Αυγουστίνου Καποδίστρια.
Είδος: Εικόνα
Συλλογή: Τέχνη
Χρονολόγηση: Αρχές 19ου αι.
Θέση: Ι. Μ. Πλατυτέρας, Κέρκυρα
Βιβλιογραφία: Π. Βοκοτόπουλος, «Κερκυραϊκές αναθηματικές εικόνες», Δελτίο Αναγνωστικής Εταιρίας Κερκύρας, τ. 22, 1988.
Βυζαντινή και μεταβυζαντινή Τέχνη στην Κέρκυρα, έκδοση της Ι. Μητρόπολης Κερκύρας, Κέρκυρα 1994, σελ. 26-27.
Λέξεις-κλειδιά: Καποδίστριας Ιωάννης